Sahadan Hikâyeler OG Hattı

Elektrik Sahadan Hikâyeler: Standart, Maliyet ve Mühendislik Duruşu

Başımdan geçen bir saha tecrübesini paylaşmak istiyorum.

Yaklaşık 1,3 km uzunluğunda OG yer altı hattı yapıyoruz. İş kapsamında kazı çalışmaları, köstebek ile geçişler ve kanal imalatları bulunuyor. Kolay bir iş değil; ciddi bir planlama ve koordinasyon gerektiriyor. Bu süreçte denetim görevini üstlendik.

Elbette kendimizi her konuda uzman olarak görmüyoruz. Ancak aldığımız eğitimler, üniversitede öğrendiğimiz mühendislik prensipleri ve ilgili kurumların (TEİAŞ, UEDAŞ vb.) kuralları doğrultusunda, mümkün olan tüm teknik desteği alarak işin hakkını vermeye çalışıyoruz.

İmalat ilerledikçe dikkat çeken bir durum ortaya çıkmaya başladı.
Her hakediş döneminde, yapılan iş kalemlerinde hatalar, fazla yazımlar ve sözleşme dışı ekstra talepler ile karşılaştık. Bu noktada duruşumuz netti:
İşler, ilgili kurumların kuralları ve mühendislik esaslarına uygun şekilde yapılmalıdır.

Bu kurallar aslında elektrik mühendisliğinin temel kurallarıdır; yalnızca biraz daha detaylandırılmış hâlidir.

Zaman ilerledikçe, sahada imalat devam ederken maliyetlerin arttığını ve yüklenici firmanın maddi anlamda zorlanmaya başladığını gözlemledik. Tam bu noktada, bir gün şu cümleyi duydum:

“Sen Alman standartlarında iş istiyorsun ama Türk standartlarında ücret ödüyorsun.”

Bu cümle beni düşündürdü.
Yüklenici firma daha önce farklı kurumlarda çalışmış, hatta tavsiye edilen bir firma olarak karşımıza çıkmıştı. İşin, bizim öngörmediğimiz maliyet kalemleriyle de olsa tamamlanacağını taahhüt etmişti. Ancak sanırım, sürecin mühendislik denetiminden geçeceğini yeterince hesaba katmamışlardı.

Bu noktada taviz vermedim. Çünkü burada verilecek her taviz, işin sonunda işletme için çok daha büyük ekonomik ve teknik riskler doğurabilirdi.

Asıl sorgulanması gereken konu şu:
Bazı yüklenici firmalar, işi alabilmek için maliyetleri düşük hesaplayıp, günün sonunda işi kurallarına uygun şekilde tamamlamadan sahadan ayrılma cesaretini nasıl bulabiliyor?

Bu tür durumlar zaman zaman insanı tedirgin etse de, iş sonunda doğruyu yaptığını bilmek projelere daha rahat devam etmemi sağlıyor. Ancak tecrübe arttıkça, bu yaklaşımı benimseyen firmalarla uzun vadede çalışılmaması gerektiği de net bir şekilde görülüyor.

Bu nedenle artık:

• Daha detaylı teklif içerikleri talep ediliyor,

• Öngörülemeyen maliyetler yerine şeffaf kalemler isteniyor,

• Şartnamelerin önemi çok daha iyi anlaşılıyor.

Bazen farkında olmadan atılan bir imza, kişiyi ve kurumu çok büyük sorumlulukların altına sokabiliyor. Kısa vadeli kazanç gibi görünen işler, uzun vadede ciddi kayıplara dönüşebiliyor.

Sonuç olarak şunu söyleyebilirim:
Bir işi almadan önce, tüm iş kalemleri ince ince hesaplanmalı, olası riskler öngörülmeli ve gerekirse bu riskler için makul bir bedel talep edilmelidir. İşin kuralları bilinerek hareket edilmezse, sonradan eksik kalan imalatlar ve hesaba katılmamış harcamalar kaçınılmaz olur.

Umarım hem hesabını doğru yapanlardan, hem de işini kurallarına uygun şekilde tamamlayıp emeğinin karşılığını alanlardan oluruz.

www.elektrikegitimi.com