Yüksek Gerilim İzalatöründe Gerilim Atlamaları

Yüksek gerilim dersinde bir çok kez gördüğümüz deşarj, delinme dayanımı  hesaplarını yaptığımız konumuzun bu sefer deneyini yaparak bunun teorik kısmından pratik kısmında ki deneyini gerçekleştiriyoruz.

Malzemeler;

• 3 katlı izalatör 
• 100KV'luk gerilim transformatörü 
• Yüksek gerilim test araçları 

 Elimizdeki yetersiz labaratuvar gereçleri sebebiyle yapmış olduğumuz deneyde elimizdeki 3 katlı izalatörün üstteki 2 katını kısa devre yaparak tek bir izalatör üzerinden deneyimizi gerçekleştirmekteyiz. Bunun sebebi ise elimizde bulunan yüksek gerilim trafosunun 100kV değerini aşamaması ve izalatörün atlama gerilim değerinin 60 kV değerinde olmasından kaynaklı birden fazla izalatörün kullanımını  trafomuz mümkün kılmamaktadır. Deneyimizi aşağıdaki videomuzu izleyerek görebilirsiniz.

   Deneyimize başlamadan önce ilk olarak üç katlı izalatörümüzde ilk iki katımızı bir kablo vasıtasıyla kısa devre yaparak tek bir izalatör olarak kalmasını sağladık. Ardından sistem topraklamasını var olan sisteme bağladık.  Sonrasında deneylerin en önemli kısmı olan kendi güvenliğimiz adına deney alanından çıkarak oto transformatörünün kontrol
panosunun başına geçtik. Deneyimizde videomuzda da izleyeceğiniz üzere ilk olarak yükselen bir ses duyacaksınız ardından da havanın delinerek deşarj işlemi gerçekleşmiş olacak. Burada sesin yavaş yavaş artması ve deşarjın geç olmasının sebebi olarak gerilim trafomuz bir ototrafo olarak imal edilmiş olup gerilimi kontrollü bir şekilde yükselterek sisteme vermesi yine bu geçen zamanda havanın iyonize olma süresi yatmaktadır.. 

Bu durumda yavaş yavaş artan gerilim değeri ile birlikte havanın iyonize olma durumu gerçekleşmektedir. Gerilim değerimiz 60kV değerini aştıktan çok kısa bir süre sonrasında sistemimiz deşarj olmaya başlayacaktır. Gerilim değerimizi 60kV değerinin üzerinde tutarak deşarj olma durumunu videomuzda izliyoruz. Ardından trafomuzda gerilim değerini düşürerek sistemimizi kapatıyoruz. 
Bu deneyde görüldüğü üzere hava delinme dayanımı hesaplarının ne kadar önemli olduğunu ve bu hesapların yanlış yapılması, kullanılan malzemelerin yanlış seçilmesi durumunda bu korona olayı ile karşı karşıya gelinmesi ile birlikte sistemimizde büyük kazalara, maddi kayıplara ve beraberinde belki hayati tehlikeler yaratacaktır. Bu sebeple yapılan işlerde gerek malzeme seçimi gerek hesaplamalarda çok dikkatli davranarak işimizi yerine getirmemiz gerektiğini bir kere daha bu çalışma ile sizlere hatırlatmış olduğumuzu düşünerek faydalı olmasını temenni ediyoruz.

TÜM İÇERİK...................Yüksek Gerilim Labaratuvarı
Tavsiye Ettiğimiz Hesapmakinası  TIKLA
www.elektrikegitimi.com